Đồi Cha Quang Quảng Bình – Di Tích Lịch Sử Quốc Gia
Đồi Cha Quang Quảng Bình (còn được gọi là Đồi Ba Bảy) là một ngọn đồi cao nằm trên đường 12A, thuộc địa bàn xã Y Leng, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa, Quảng Bình.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ Đồi Cha Quang Quảng Bình đã ghi dấu biết bao chiến công hiển hách của lực lượng thanh niên xung phong đại đôi C759. Dưới sự đánh phá ác liệt của máy bay Mỹ, các anh, các chị đã không quản gian lao, hi sinh cả xương máu để đảm bảo thông suốt cho tuyến đường huyết mạch chi viện cho chiến trường miền Nam.
Đường 12A trên tuyến Đông – Tây vượt dãy Trường Sơn được xem là tuyến vận tải cơ giới vô cùng quan trọng. Đây là điểm nút chiến lược giao thông vận tải chi viện cho chiến trường. Chính vì thế nơi đây luôn là địa chỉ đỏ bắn phá của đế quốc Mỹ. Chúng quần thảo suốt ngày đêm, bắn phá ác liệt với đủ các loại bom nhằm cắt đứt huyết mạch 12A. Từ tháng 8/1964 quân địch đã tập trung đánh phá từ ngã ba Khe Ve đến đèo Mụ Giạ. Các trọng điểm như Khe Tang, Bãi Dinh, Khe Ve, La Trọng, Cổng Trời… bị oanh tạc suốt ngày dêm.
Trước tình hình này ngày 05/05/1965(âm lịch) đội thanh niên xung xong C759 được thành lập gồm những chàng trai, cô gái tuổi đôi mươi thuộc huyện Tuyên Hóa. Đại đội bao gồm 200 người trong đó có 70 nữ, biên chế thành 8 tiểu đội. Từ đây mỗi trận địa đều ghi dấu những chiến công của các anh, các chị TNXP. C759 được phân công phụ trách đoạn đường 1km từ Khe Cấy lên Bãi Dinh, bổ sung lực lượng cho công trường 12A.
Đội được phân ra 1 tiểu đội đóng giữ một chốt. Điều kiện ăn ở sinh hoạt lúc này vô cùng khó khăn nhưng mọi người vẫn vô cùng kiên cường, đảm bảo cho đường thông xe. Với khẩu hiệu: ” Địch đánh rừng già, ta ra rừng non; địch đánh rừng non, ta ra đồi trọc; địch đánh đồi trọc, ta ra bám đường; Máu C759 có thể đổ nhưng đường không thể tắc. Thời điểm này địch đánh phá rất ác liệt nên trước khi ra làm nhiệm vụ đơn vị đã làm lễ truy điệu sống cho đơn vị.
Đầu tháng 07/1966 nhiều tốp máy bay liên tục quần thảo dội bom xuống khu vực Y Leng, km21 đường 12A. Là nơi có ngọn Đồi Cha Quang do các tiểu đội A2, A6, A4, A7 thuộc C759 và bộ đội công binh đang đóng chốt. Chúng dội bom liên tục từ 1h sáng cho đến 12h trưa hôm sau. Khu vực này bị cày xới hoang tàn, hàng ngàn khối đất đá vui lấp xuống mặt đường. Vào lúc 22h đêm 03//07 trong lúc làm nhiệm vụ, các anh chị đã bị đất đá vùi lấp. Trong đó 50 chiến sĩ C759 bị thương, và 11 chiến si công binh CII được đưa ra khỏi hiện trường. Còn lại 8 thi thể TNXP C759 vẫn còn bị vùi lấp trong đống đất đá chưa thể đưa ra được.
Nhưng vào thời điểm này tình thế cấp bách, hàng đoàn xe vận tải bị ùn ứ chưa thể qua. Trước tình hình này nếu cố gắng tìm kiếm thi thể đồng đội thì xe sẽ không thể qua, quân địch lại tiếp tục bắn phá điên cuồng có thể ảnh hưởng rất lớn đến cục diện. Cuối cùng phải nén đau thương, toàn đơn vị đã phải san đường để thông xe trong nổi đau xé gan, nỗi tiếc thương vô bờ bến. Trong các ngày tiếp theo cả đơn vị đã cố gắng tìm kiếm thi thể các liệt sĩ. Có những liệt sĩ được tìm thấy sau 1 ngày ,2 ngày những có những liệt sĩ phải đến 45 ngày sau mới tìm được. Thật là quá đau thương cho những người con của dân tộc. Với sựu kiện này nến đội TNXP C759 đã quyết định đặt tên cho ngọn đồi Cha Quang Này là Đồi Ba Bảy chính là ngày các anh, các chị đồng đội đa ngã xuống cho độc lập tự do của tổ quốc.
Trong đại hội thanh niên quyết thắng toàn quốc tháng 01/1967, đại đội C759 đã vinh dự được tuyên dương là tập thể anh hùng với sự đóng góp to lớn mình.
Ngày 07/5/2009, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du Lịch đã ban hành Quyết định số 1732/QĐ-BVHTTDL xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia đối với đồi Cha Quang. Năm 2010, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Bình đã đầu tư xây dựng nhà bia tượng niệm di tích lịch sử đồi Cha Quang để tri ân, tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc.
Đường 12A, một trong những tuyến đường huyết mạch quan trọng góp phần cho cuộc chiến dành độc lập tự do dân tộc VIệt Nam. Cùng với những di tích Cổng Trời, Khe Ve, La Trọng, Đèo Mụ Giạ… di tích Đồi Cha Quang Quảng Bình là một trong những dấu ấn quan trọng của lịch sử chiến tranh. Trong các hành trình về nguồn, thăm lại chiến trường xưa thì cung đường 12A là hành trình quan trọng trong lựa chọn của nhiều du khách khi đến với du lịch Quảng Bình.
Có thể bạn sẽ thích:
-
Cảng Cá Thanh Khê(Cảng Cá Sông Gianh) – Di Tích Lịch Sử Quốc Gia.
- Đình Hòa Ninh Quảng Bình – Di Tích Lịch Sử Văn Hóa Quốc Gia.
-
Bến Phà Xuân Sơn – Di Tích Lịch Sử Quốc Gia Đặc Biệt Thuộc Hệ Thống Di Tích Lịch Sử Đường Trường Sơn.