Phu Văn Lâu Huế – Nơi ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử

Phu Văn Lâu là một tòa lầu bên dòng sông Hương, nằm trên trục chính của Kinh Thành Huế. Phu Văn Lâu đã được xây dựng vào thời vua Gia Long 1819. Nơi đây dùng làm nơi niêm yết các chỉ dụ của triều đình, hay kết quả các kỳ thi do triều đình tổ chức. Phu Văn Lâu dịch nghĩa ra là lầu trưng bày văn thư của triều đình.

Phu Văn Lâu
Phu Văn Lâu

Kiến trúc Phu Văn Lâu

Phu Văn Lâu là một tòa nhà lầu cao 11,67m, mái lợp ngói ống tráng men vàng (hoàng lưu ly), tòa nhà có 16 cột sơn màu đỏ sậm (4 cột chính xuyên suốt cả hai tầng, 12 cột quân), có hệ thống lan can bao xung quanh, không gian tầng dưới hoàn toàn để trống. Tầng hai, bốn mặt đều dựng đố bản, kiểu đồ lụa khung tranh, hai bên trổ cửa sổ tròn, lan can bên ngoài bằng gỗ, trên của sổ mặt tiền có treo hoành phi sơn son thếp vàng, trang trí dây lá cách điệu “lưỡng long triều nguyệt”.

Dạng thức cấu trúc tòa nhà nằm trong hệ thống âm dương ngũ hành. Phu Văn Lâu hai tầng tượng trưng cho lưỡng nghi. Ở tầng trên, hai cặp cửa sổ tròn và vuông biểu hiện rõ rệt hình dáng trời và đất: trời tròn đất vuông. Cái nền, bộ phận thấp nhất của tòa nhà, có kích thước hình vuông, cũng tượng trưng cho đất, hình ảnh mặt trời trên nóc tầng hai, bộ phận kiến trúc cao nhất, hình tròn, cũng tượng trưng cho trời. Tòa nhà tuy không lớn nhưng đứng ở một vị trí quan trọng: ngay giữa mặt tiền kinh thành. Bởi vậy, ý niệm kiến trúc mang tính triết lý ấy phải thể hiện được dụng ý của các nhà kiến trúc Việt Nam đầu thế kỷ 19. Phu Văn Lâu tuy đã được tu bổ nhiều lần nhưng vẫn giữ nguyên cốt cách đặc trưng của kiến trúc thời Nguyễn.

Phu Văn Lâu
Phu Văn Lâu

Phu Văn Lâu với lịch sử các triều vua Nguyễn

Vào đầu thời vua Gia Long vị trí Phu văn Lâu chỉ là một ngôi nhà nhỏ gọi là Bảng Đình để treo các chỉ dụ chiếu thư, bố cáo thiên hạ… Đến tháng 07/1819 Phu Văn Lâu được xây dựng với kiến trúc là một tòa nhà hai tầng mái, mang nét thanh tú độc đáo.

Đây là nơi nhà vua cùng triều thần duyệt khán các đơn vị bộ binh, kỵ binh của triều đình diễu hành.

Đặc biệt vào thời vua Minh mạng nơi này rất được coi trọng. Các chiếu thư của nhà vua sau khi được tuyên đọc sẽ được đặt trên long đình, che lọng và có quân lính hầu hai bên để đưa ra niêm yết tại Phu Văn Lâu. Các quan hàng tỉnh và hương lão phải đến quỳ lạy trước chiếu thư. Vì tính cách long trọng như vậy nên hai bên lầu có hai bia đá “khuynh cái hạ mã” nhắc nhở tất cả mọi người đi ngang qua Phu Văn lâu phải “nghiêng nón xuống ngựa” để tỏ lòng kính cẩn.

Năm 1829 vua Minh Mạng đã cho tổ chức cuộc thi đâu giữa voi và hổ. Năm 1830 vua đã tổ chức yến tiệc tại đây suốt 3 ngày 3 đêm để mừng sinh nhật.

Về sau nay các vua Thiệu Trị, Tự Ðức cũng giữ cái lệ ấy nhân những ngày khánh thọ của mình. Vua Thiệu Trị xem sông Hương và lầu Phu Văn là một trong 20 cảnh đẹp ở chốn Thần Kinh.

Năm 1843, Thiệu Trị cho dựng một nhà bia bên phải của lầu để khắc bài thơ Hương Giang Hiểu Phiếm (Buổi sớm bơi thuyền trên sông Hương).

Năm 1904 cơn bão đã thổi bay Phu Văn Lâu, nên vua Thành Thái đã cho xây dựng lại với kiến trúc giống y như cũ.

Hai bên mặt trước Phu Văn Lâu có đặt hai khẩu súng thần công nhỏ bằng đồng hướng vào nhau.

Phu Văn Lâu
Phu Văn Lâu xưa (Ảnh: hinhanhlichsu.org)

Phu Văn Lâu là nơi chứng kiến vua Duy Tân bị Quân Pháp bắt và đày ra đảo trong lần vua giả vờ ngồi câu cá để bí mật gặp Trần Cao Vân, Thái Phiên bàn chuyện khởi nghĩa. Sau sự kiện này tổ chức kháng chiến đã bị đàn áp dã man. Từ đó dân gian có những câu hò mái nhì man mác nói lên nỗi lòng của những người yêu nước:

Chiều chiều trước bến văn Lâu,

Ai ngồi, ai câu, sai sầu, ai thảm?

Ai thương, ai cảm, ai nhớ, ai trông?

Thuyền ai thấp thoáng bên sông,

Nghe câu mái đẩy, chạnh lòng nước non!

Nghinh Lương Đình

Phía trước Phu Văn Lâu là Nghinh Lương Đình – một tiểu đình nằm kề bên sông Hương. Ðây là nơi giành riêng cho thú tắm sông, hóng gió, ngắm cảnh của các vua triều Nguyễn.

Nghinh Lương Đình xây dựng trên một nền hình vuông mỗi cạnh 12,24m. Mặt đất của đoạn thành giai này hơi xuôi về phía trước, nên nền cao đến 1,22m ở mặt tiền, còn ở mặt hậu thì nền chỉ cao 1,07m. Mặt nền lát đá cẩm thạch, quanh sân lát gạch Bát Tràng, nhưng nay sân đã thay thế bằng gạch ca-rô đúc bằng xi-măng. Tòa nhà chia làm hai tầng, gồm hai bộ mái chồng lên nhau, dưới lớn trên nhỏ. Mái ngày xưa lợp ngói ống tráng men vàng (hoàng lưu ly) là loại ngói được dùng để lợp cho tất cả các cung điện nằm ở trục chính của Kinh thành. Nghinh Lương Đình  có kết cấu kiến trúc kiểu phương đình 1 gian 4 chái, phía trước và phía sau đều có nhà vỏ cua nối dài ra. Bộ khung gỗ ở phần trên, nhất là các vì vỏ cua cùng hệ thống liên ba được chạm trổ công phu.

Phu Văn Lâu
Nghinh Lương Đình (Ảnh: sưu tầm)

Nếu một lần đến du lịch Huế bạn sẽ được tham quan cụm di tích này với không gian thơ mộng bên sông hương.

Các chương trình tour du lịch Huếtour du lịch miền trung hấp dẫn có thể bạn sẽ thích:

Có thể bạn quan tâm:

Bình luận

bình luận

Liên Hệ Liên hệ